Overzicht samengesteld door: R.H.M. Göttgens, S.H.O.B.,november 2021, herzien in augustus 2023.

Stichting Herdenking Oorlogsslachtoffers Beek, m.m.v. de Gemeente Beek en de
Stichting Streekmuseum Schippersbeurs uit Elsloo

Gemeentehuis van Beek. Vergaderzaal 0.12, Frans Kanarek Kamer.

Panelen met jaartallen. Het betreft een expositie met o.a. met krijt aangebrachte teksten op negen houten dakpanelen. Deze teksten werden door de Duitser Frans Kanarek geschreven op de houten betimmering van de zolder in de voormalige sigarenfabriek van Hennekens in Beek. Hier was hij bijna twee jaar ondergedoken. De teksten en cijfers markeren belangrijke data van de oprukkende Geallieerden en de bevrijding van Beek. Bij de herbestemming van de voormalige sigarenfabriek dreigde deze aantekeningen verloren te gaan. Besloten werd, de “zolderteksten” een nieuwe plek te geven op een soortgelijke locatie: de zolder van het Eyewitness oorlogsmuseum. Hier waren ze onderdeel geworden van een expositie, waarbij zijn verhaal en teksten te beluisteren/te bekijken zijn, samen met diverse andere persoonlijke artefacten, gebruiksvoorwerpen en foto’s. Helaas is het Eyewitness museum in oktober 2022 gesloten en moest voor de spullen een nieuw onderkomen worden gezocht. Op initiatief van S.H.O.B. werd die gevonden in het gemeentehuis van Beek, waar de hele Kanarek collectie nu is ondergebracht in de omgedoopte “Kanarek Kamer”.

Delen van de teksten op de panelen zijn door de tand des tijds moeilijk leesbaar geworden of zelfs verdwenen. Dit valt er nog telezen, waarbij zijn Duitse afkomst goed is te zien:

Opening Frans Kanarek Kamer, gemeentehuis Beek

“ALEXANDER” (of bedoelde hij: Alexandrië, n.a.v. Italiaanse actie in december 1941?). “ÄGYPTEN”
“ALGIERS, TUNIS”
“KOMMT DOCH NACH HIER GEFLOGEN” (overvliegen van geallieerde bommenwerpers) “OF SEPTEMBER”

“17-9-1944, 18.10” (datum en tijdstip van de bevrijding van Beek) “REMEMBER, REMEMBER”
“40”
“TUNIS, 13 MEI 1943” (de dag, dat hij hoorde dat Tunis was bevrijd)

Het verhaal:

Frans Kanarek was al eerder van Duitsland naar Nederland gevlucht met zijn ouders en streek neer in Beek. Hij moest zich in augustus 1942 bij de autoriteiten melden voor“arbeid” in Duitsland. Met behulp van diverse vrienden werd een schuilplaats voor hem ingericht met enig comfort. Hier zat hij op de zolder van de sigarenfabriek v.a. augustus 1942 ondergedoken in afwachting van de bevrijding in september 1944. Hij ontsnapte daardoor aan de razzia in Beek op 25 augustus 1942. Later zou zijn moeder hem vergezellen. Om de tijd te doden deed Frans veel aan houtsnij- en ander handwerk, waarvan een aantal zaken in de expositie te zien zijn (o.a. beeldjes, bootjes en vliegtuigjes). Door de opmars van de Geallieerden bij te houden op de planken van de zoldering, bleef hij vertrouwen houden op een goede afloop. Mede hierdoor wist hij tot het eind van de oorlog redelijk goed te overleven, ondanks de spanning van het ontdekt worden. Hij kwam op 18 september 1944 uit zijn schuilplaats met lang haar, dat hij bewust had laten groeien, totdat de oorlog voorbij zou zijn.

Hij stierf in maart 1945 als vrijwilliger bij de Limburgse Stootroepen aan de gevolgen van (waarschijnlijk verwaarloosde) tuberculose.

De beschreven panelen zijn met diverse persoonlijke artefacten in augustus 2018 overgedragen aan het oorlogsmuseum Eyewitness, waar ze vier jaar lang onderdeel hebben uitgemaakt van de expositie. Na sluiting van het museum werden de artefacten op 19 oktober 2022 in bruikleen overgedragen aan S.H.O.B. De panelen werden eigendom van S.H.O.B.

Onthulling nieuwe locatie in gementehuis

De officiële opening van de nieuwe Kanarek-locatie vond plaats op vrijdag 3 mei 2023 gezamenlijk door de Beekse burgemeester, Christine van Basten-Bodin en de voorzitter van S.H.O.B., Jos Eggen. De collectie is ondergebracht in vergaderzaal 0.12, die bij deze gelegenheid werd omgedoopt tot “Frans Kanarek Kamer”

Gemeente Beek (ruimte en materiaal voor display) en
Stichting Historiehuis van de Maasvallei te Elsloo (Artefacten)

De panelen zijn eigendom van S.H.O.B. De artefacten zijn eigendom van de Stichting Historiehuis van de Maasvallei, Elsloo in bruikleen afgestaan. De artefacten gaan na 10 jaar over in eigendom van S.H.O.B.

Gemeente Beek en S.H.O.B.

S.H.O.B.